تا حالا فکر کردی که...
- از درخت چطور کاغذ درست می‌کنن؟
- آیا از گیاهان دیگه هم میشه کاغذ درست کرد؟
- خمیر کاغذ چیه؟
به نظرِ تو، کاغذ از درخت درست میشه؟ درسته! بیا ببینیم چطوری درخت رو به انواع مختلف کاغذ تبدیل می‌کنن.
اگه به درخت دقت کنی، شاید به نظر غیر ممکن بیاد که کاغذ از درخت درست بشه. آخه چطور ممکنه درخت به این بلندی و محکمی به ورق های نازک و ظریف کاغذ تبدیل بشن؟ اولین مرحله با چوب درخت شروع میشه. چوب درخت از الیافی درست شده که بهشون میگن "سلولز".
الیاف سلولز با نوعی چسب طبیعی به نام "لیگنین" به هم چسبیدن. با جدا کردن لیگنین از الیاف و بعد از اون مرتب کردنشون میشه کاغذ درست کرد.
از گیاهان دیگری هم می‌تونیم کاغذ درست کنیم مثل پنبه، بامبو، کتان و بوته‌ی شاهدانه. مثلا از الیاف کتان برای ساختن کاغذ اسکناس استفاده می‌کنن. البته تقریبا تمام مواد خام مورد نیاز برای ساختن کاغذ ( بیشتر از 95 درصد) از درختان تهیه میشه.
برای درست کردن کاغذ از درخت، اول باید چوب درخت رو به "خمیر کاغذ" تبدیل کرد. خمیر کاغذ مخلوطی از الیاف سلولزی چوب، لیگنین، آب و مواد شیمیاییه که برای تولید خمیر کاغذ استفاده میشه. ظاهر خمیر کاغذ مثل یه سوپ آبکی میمونه!
راه‌های مختلفی برای تبدیل چوب به خمیر کاغذ وجود داره. در روش "مکانیکی" تولید خمیر کاغذ، از چند دستگاه برای خرد کردن چوب و تبدیل اون‌ها به خمیر کاغذ استفاده می‌کنن.
البته خمیر چوبی که در این روش تولید میشه، مقدار زیادی لیگنین داره و چون الیاف این نوع خمیر کاغذ کوتاهن، کاغذی که از این خمیر تولید میشه، خیلی محکم نیست و بیشتر در مجله‌ها و روزنامه‌ها یا دفتر تلفن و کاربردهای دیگه‌ایه که نیاز به کاغذ محکم ندارن استفاده میشه.
روشی که بیشتر کاربرد داره روش " شیمیایی" تولید خمیر چوبه که به اون "کرافت" هم میگن. توی این روش از مواد شیمیایی برای جدا کردن لیگنین از الیاف چوب استفاده میشه و خمیر کاغذی که با این روش تولید میشه مقاومت خیلی بیشتری داره.
تولید کننده‌های کاغذ وقتی می‌خوان کاغذ سفیدتری درست کنن به خمیر چوب "مایع سفید کننده" میزنن که باعث میشه رنگ خمیر چوب سفیدتر بشه و کاغذ تولید شده از این خمیر چوب هم رنگ سفیدتری داشته باشه. برای تولید کاغذ با رنگ های مختلف، تولید کننده‌ها باید از مواد شیمیایی مختلف استفاده کنن تا رنگ دلخواه رو به کاغذ‌ها بدن.
وقتی خمیر کاغذ آماده شد، با استفاده از روشی که کم و بیش شبیه روشی هست که 1900 سال پیش در چین برای تولید کاغذ اختراع شده، کاغذ رو درست می‌کنن. خمیر چوب خیلی آبکیه! ( بیشتر از 99% اون آبه! گفتم که مثل یه سوپ خیلی آبکی میمونه!) الیاف سلولز باید از این خمیر آبکی جدا بشن.
دستگاه‌های بزرگی خمیر چوب رو بر روی یک سری توری مخصوص اسپری می‌کنن تا شبیه یه حصیر بشه. این حصیر که از خمیر کاغذ درست شده باید مراحل مختلفی رو بگذرونه تا آب اضافی اون خارج بشه و خشک بشه.
در آخر، این حصیر رو از یک سری استوانه‌ی گرم عبور میدن تا مقدار ناچیز آبی که باقی مونده هم خشک بشه . بعد اون رو فشار میدن تا به یک لوله کاغذ بزرگ تبدیل بشه. عرض این لوله کاغذ می‌تونه به 15 متر هم برسه.
وقتی ضخامت کاغذ به اندازه‌ی مورد نیاز رسید، مواد شیمیایی مخصوصی رو بهش میزنن تا بافت، رنگ و استحکام کافی رو پیدا کنه و یا حتی ضد آب بشه. بعد از این کاغذ رو به اندازه لازم برش میزنن و برای فرستادن به قسمت‌های دیگه‌ی کارخونه بسته‌بندی می‌کنن . توی قسمت‌های دیگه‌ی کارخونه هم کارهای دیگه‌ای روی کاغذ انجام میدن تا انواع و اقسام کاغذ مورد استفاده همه‌ی آدم‌ها تولید بشه.
